Çocuk Felci (Polio Sekeli)
Çocuk felci, bilimsel adıyla Polio Sekeli, polio virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Özellikle çocukluk döneminde görülen bu hastalık, sinir sistemi üzerinde olumsuz etkilere yol açarak felç, kas güçsüzlüğü ve hareket kısıtlılığı gibi ciddi sonuçlar doğurmaktadır. Temel olarak fekal-oral yolla bulaşan polio virüsü, yetersiz hijyen koşulları altında su veya gıda yoluyla yayılmaktadır. Modern aşıların kullanımıyla çocuk felci vakaları büyük ölçüde azalmış olup, hastalığın etkilerini yönetmek için fizik tedavinin önemi ön plana çıkmıştır.
Çocuk Felci (Polio Sekeli) Nedir?
Çocuk felci, polio virüsünün neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Hastalık genellikle bağırsak yoluyla bulaşır ve çoğunlukla çocukluk döneminde görülür. Polio virüsü, sinir sistemine saldırarak felçlere, kas güçsüzlüğüne ve bazen ölüme neden olabilir.
Çocuk Felcinin Nedenleri Nelerdir?
Çocuk felci, polio virüsünün üç farklı tipi (tip 1, tip 2 ve tip 3) tarafından meydana gelmektedir. Virüs, fekal-oral yolla bulaşır, yetersiz hijyen ve temizlik koşullarında su veya gıda yoluyla yayılabilir.
Enfekte kişilerin dışkılarından yayılan virüs, ağız yoluyla alındığında sindirim sisteminde ürer ve sinir hücrelerine saldırabilir.
Çocuk Felci Belirtileri Nelerdir?
Polio enfeksiyonunun hafif veya belirtisiz geçtiği durumlar sıkça görülse de bazı kişilerde daha ciddi semptomlar gelişebilmektedir. Başlangıçta grip benzeri semptomlar (ateş, halsizlik, boğaz ağrısı) görülebilmektedir. Daha ciddi vakalarda ise omurilik ve beyin hasarı meydana gelmektedir. Bunun sonucunda felç, kas güçsüzlüğü ve hareket kısıtlılığı oluşabilmektedir.
Nasıl Teşhis Edilir?
Çocuk felci teşhisi klinik belirtilere dayalıdır. Virüsün varlığını doğrulamak için dışkı örnekleri veya boğaz sürüntüleri incelenebilmektedir. Bununla birlikte, modern aşı programları sayesinde çocuk felci vakaları nadir görüldüğü için tanı koymak daha az yaygın hale gelmiştir.
Çocuk Felci Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Çocuk felci (polio) tedavisi semptomların şiddetine ve komplikasyonlara bağlı olarak değişmektedir. Özellikle çocuk felci sonrası kalıcı etkiler ortaya çıktıysa, tedavi ve rehabilitasyon süreci daha uzun ve çok yönlü olabilir. Tedavi yöntemlerinden bazıları aşağıdaki gibidir:
- Semptomatik Tedavi: Enfeksiyonun hafif vakalarında, semptomları hafifletmek amacıyla sıvı alımı, ateş düşürücü ilaçlar ve dinlenme gibi semptomatik tedavi yaklaşımları kullanılabilmektedir.
- Solunum Desteği: Ciddi polio vakalarında solunum kasları zarar görebileceği için solunum desteği gerekebilmektedir. Solunum zorluğu yaşayan hastaların mekanik ventilasyon veya solunum cihazlarıyla desteklenmesi gerekebilmektedir.
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Polio sonucu oluşan kas güçsüzlüğü, felç ve hareket kısıtlılığının yönetiminde fizik tedavi ve rehabilitasyon önemli bir rol oynamaktadır. Fizyoterapi ve egzersiz programları, kasların güçlendirilmesini, eklem hareket açıklığının korunmasını ve hastaların günlük aktivitelerini daha bağımsız bir şekilde gerçekleştirmelerini desteklemektedir.
- Ortez ve Protez Kullanımı: Hareket kısıtlılığı yaşayan hastalara özel tasarlanmış ortez (destekleyici cihazlar) veya protez (sunî uzuvlar) kullanımı, hareketliliği artırmak ve günlük yaşamı kolaylaştırmak için kullanılabilmektedir.
- Ağrı Yönetimi: Hareket kısıtlılığına bağlı olarak ortaya çıkabilen ağrıları yönetmek için ağrı kesiciler veya diğer ağrı yönetimi yöntemleri kullanılabilmektedir.
- Psikososyal Destek: Kalıcı etkilerle başa çıkmak psikolojik olarak zorlayıcı olabilmektedir. Bu nedenle hastaların ve ailelerinin psikososyal destek almaları önemlidir.
- Koruyucu Yaklaşımlar: Modern aşı programları sayesinde çocuk felci vakaları azalmış olsa da toplumda hastalığın yeniden yayılmasını önlemek için aşılamaya devam edilmelidir.
Tedavisinde Fizik Tedavinin Önemi Nedir?
Fizik tedavi ve rehabilitasyon, çocuk felci sonucu oluşan kas güçsüzlüğü, felç ve hareket kısıtlılığının yönetiminde büyük öneme sahiptir. Fizik tedavi; kasların güçlendirilmesini, eklemlerin esnekliğinin korunmasını ve fonksiyonel bağımsızlığın artırılmasını amaçlamaktadır. Bu tedavi, hastaların yaşam kalitesini artırmak, günlük aktiviteleri sürdürebilir hale getirmek ve potansiyel komplikasyonları minimize etmek için kullanılmaktadır.
Çocuk Felci için Uyguladığımız Tedavi Yöntemleri
Uyguladığımız tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir:
- Fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri
- Ağrıya yönelik enjeksiyonlar
- Kişiye yönelik egzersiz programları
- İhtiyaç halinde ortez ve protez planlaması