Guilian Barre Sendromu
Guillain Barré sendromu, nadir görülen ancak potansiyel olarak ciddi bir sinir sistemi bozukluğudur. Bu sendrom genellikle ani gelişen ve vücudun kendi bağışıklık sisteminin periferik sinirleri hedef alarak hasara neden olduğu bir durumu tanımlamaktadır. Hastalığın belirtileri genellikle ellerden başlayarak ayaklara doğru ilerleyen zayıflık, uyuşukluk ve koordinasyon kaybıdır. Guillain-Barré Sendromu, genellikle bir enfeksiyon sonrasında ortaya çıkmaktadır. Hastanın bağışıklık sistemi, virüs veya bakteriyle başa çıkmaya çalışırken sinir hücrelerine karşı saldırıya geçmektedir.
Guillain Barré Sendromu Nedir?
Guillain Barré sendromu (GBS), periferik sinir sistemini etkileyen bir nadir nörolojik bozukluktur. Bu durumda vücudun bağışıklık sistemi, sinir hücrelerine zarar vermektedir. Guillain-Barré sendromu genellikle ani başlayan ve genellikle alt ekstremitelerde (bacaklar) başlayan kas zayıflığı, uyuşma ve/veya karıncalanma ile karakterizedir. Zaman içinde bu zayıflık genellikle üst ekstremitelere (kollar) doğru yayılmaktadır.
Belirtileri Nelerdir?
Guillain Barré sendromu belirtileri genellikle aniden başlamaktadır. Aynı zamanda genellikle enfeksiyon sonrasında ortaya çıkmaktadır. Belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Kas Zayıflığı ve Güçsüzlük: En sık rastlanan belirti, bacaklarda başlayan ve genellikle yukarı doğru yayılan kas zayıflığıdır. Bu zayıflık zamanla kolları da etkileyebilmektedir.
- Tendon Reflekslerinde Azalma veya Kayıp: Tendon refleksleri (örneğin; diz refleksi) normalden daha zayıf veya kayıp olabilmektedir.
- Duyusal Belirtiler: Karıncalanma, uyuşma veya ağrı gibi duyusal bozukluklar görülebilmektedir. Ciltte hassasiyet değişiklikleri ortaya çıkabilmektedir.
- Denge ve Koordinasyon Problemleri: Hareket etme yeteneğinde bozulma, dengesizlik ve koordinasyon kaybı ortaya çıkabilmektedir.
- Yüz Kaslarında ve Göz Kaslarında Zayıflık: Bazı durumlarda yüz kasları veya göz kasları etkilenebilmektedir. Bu da konuşma veya yutma güçlüklerine neden olabilmektedir.
- Solunum Sorunları: Guillain Barré sendromu ileri safhalarda solunum kaslarını etkileyebilmektedir. Dolayısıyla solunum güçlükleri ortaya çıkabilmektedir. Bu durum acil tıbbi müdahale gerektirmektedir.
- Yorgunluk ve Halsizlik: Hastalık genellikle yorgunluk, halsizlik ve enerji kaybına neden olabilmektedir.
Guilian Barré Sendromunun Nedenleri Nelerdir?
Guillain Barré sendromuna neden olan ana faktörler aşağıdaki gibidir:
- Enfeksiyonlar: Genellikle bir enfeksiyonun ardından ortaya çıkmaktadır. En sık rastlanan tetikleyici enfeksiyonlar arasında Campylobacter jejuni bakterisi ile bağlantılı bağırsak enfeksiyonları, Epstein-Barr virüsü, sitomegalovirüs (CMV), Mycoplasma pneumoniae gibi mikroplar yer almaktadır.
- Cerrahi Girişimler: Nadiren, cerrahi girişimler Guillain Barré sendromunu tetikleyebilmektedir.
- Aşılar: Bazı durumlarda aşılar da sendromun gelişmesine neden olabilmektedir. Ancak bu durum oldukça nadirdir. Özellikle influenza (grip) aşısına bağlı olarak ortaya çıkabileceği bildirilmiştir.
- HIV: İnsan İmmün Yetmezlik Virüsü (HIV) enfeksiyonu, Guillain Barré sendromu ile ilişkilendirilebilmektedir.
- Mycoplasma Pneumoniae: Bu bakterinin neden olduğu zatürre, Guillain Barré sendromuyla ilişkilendirilebilmektedir.
Nasıl Teşhis Edilir?
Guillain Barré sendromu teşhisi genellikle klinik belirtiler, fizik muayene ve laboratuvar testleri ile konmaktadır. Teşhisi için kullanılan bazı yaygın yöntemler aşağıdaki gibidir:
- Hikaye ve Fizik Muayene: Hastanın semptomlarına dair detaylı bir hikaye alınır ve fizik muayene yapılır. Kas zayıflığı, tendon refleks kaybı, duyusal bozukluklar ve diğer nörolojik belirtiler değerlendirilir.
- Elektromiyografi (EMG) ve Sinir İletim Hızı Testleri: Elektromiyografi, kasların elektriksel aktivitesini ölçer, sinir iletim hızı testleri ise sinirlerin uyarılma hızını değerlendirir.
- Lumbar Ponksiyon (Spinal Tap): Bu testte, hastanın alt bel bölgesinden bir iğne ile bir miktar omurilik sıvısı (beyin omurilik sıvısı) alınır. Bu sıvı, bağışıklık sistemi aktivitesi ve enfeksiyon belirtileri açısından incelenir.
- Kan Testleri: Enfeksiyon belirtileri, bağışıklık sistemi reaksiyonları ve diğer potansiyel tetikleyici faktörleri değerlendirmek için kullanılabilir.
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): MRG, sinir sistemi ve kasların detaylı bir görüntüsünü elde etmek için kullanılabilir.
Guillain Barré Sendromu'nun Tedavisi Nasıl Yapılır?
Guillain Barré sendromu (GBS) tedavisi genellikle bir nöroloji uzmanı veya yoğun bakım uzmanı tarafından yönetilmektedir. Aynı zamanda fizik tedavi uzmanı da tedaviye destek vermektedir. Süreç genellikle semptomların ciddiyetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre şekillenmektedir. Tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir:
- İmmünglobulin Tedavisi: Tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir yöntem, immünglobulin tedavisidir. Bu tedavi, bağışıklık sistemini düzenlemek için kullanılmaktadır.
- Plazmaferez (Plazma Değişimi): Plazmaferez, hastanın kendi plazmasının bir kısmının alınarak temizlenmesi ve sağlıklı plazma ile değiştirilmesidir. Bu süreç, bağışıklık sistemi tarafından saldırıya uğramış antikorları ve zararlı maddeleri ortadan kaldırmaya yardımcı olabilmektedir.
- Destekleyici Bakım: Hastalar genellikle kas zayıflığı nedeniyle solunum sıkıntısı yaşayabilmektedir. Bu nedenle solunumu desteklemek amacıyla mekanik ventilasyon (solunum cihazı) kullanılabilmektedir.
- Ağrı Yönetimi: Guillain Barré sendromu bazen ağrılı olabilmektedir. Ağrı yönetimi için ağrı kesiciler veya diğer ilaçlar kullanılabilmektedir.
- Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon: Fizik tedavi, kas zayıflığından kaynaklanan hareket kısıtlılıklarını azaltmaya yardımcı olabilmektedir. Rehabilitasyon programları, hastanın normal günlük aktivitelerine dönmesine destek sağlayabilmektedir.
Tedavi, genellikle hastalığın başlamasından hemen sonra başlamakta ve hastanın semptomları iyileşene kadar devam etmektedir. Guillain Barré sendromu genellikle zaman içinde düzelme eğilimindedir. Ancak iyileşme süreci bireyden bireye değişebilmektedir. Bazı hastalar tam iyileşirken, diğerleri uzun süreli rehabilitasyon süreçlerine ihtiyaç duyabilmektedir. Erken teşhis ve tedavi genellikle iyileşme şansını artırmaktadır.
Kliniğimizde Uyguladığımız Tedavi Yöntemleri
Guillain Barré sendromu için uyguladığımız tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir:
- Fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri
- Ağrıya yönelik tedaviler