Spinal Kord Yaralanması (Omurilik Yaralanması)
Spinal kord yaralanması, omuriliğin hasar görmesi sonucu ortaya çıkan bir durumdur. Bu yaralanmalar genellikle travmatik nedenlere bağlı olarak oluşur ve hareket kaybı, his kaybı ve solunum problemleri gibi kalıcı sakatlıklara neden olabilir. Bu yaralanmaların şiddeti ve sonuçları kişiden kişiye değişebilir ve tedavisi uzun ve zorlu bir süreç gerektirebilir.
Spinal Kord Yaralanması (Omurilik Yaralanması) Nedir?
Spinal kord yaralanması, omurga (vertebra) kemiği çevresinde yer alan omurilik dokusunun hasar görmesi sonucu oluşan bir durumdur. Bu yaralanmalar, omurilikteki sinirleri ve duyu iletimini etkileyerek ciddi nörolojik problemlere yol açabilmektedir.
Omurilik Yaralanması Neden Olur?
Omurilik yaralanması, omurilik bölgesinde meydana gelen hasar nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Bu hasar, omuriliği saran kemiklerin kırılması veya omurilikte meydana gelen travma sonucu oluşabilmektedir. Spinal kord yaralanmaları; trafik kazaları, düşmeler, spor yaralanmaları, omurga enfeksiyonları ve kanserler gibi birçok farklı nedenle meydana gelebilmektedir.
Spinal Kord Yaralanması Belirtileri Nelerdir?
Omurilik yaralanmasının belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Kol ve bacaklarda his kaybı veya uyuşma
- Bacaklarda veya gövdede kas güçsüzlüğü veya felç
- Solunum güçlüğü veya solunum yetmezliği
- Mesane ve bağırsak fonksiyonlarında değişiklikler
- Cinsel fonksiyonlarda değişiklikler
- Reflekslerde azalma veya yok olma
- Omurga bölgesinde veya boyunda ağrı veya hassasiyet
- Baş dönmesi veya koordinasyon bozukluğu
- Yutma güçlüğü veya konuşma bozukluğu
Spinal Kord Yaralanması Nasıl Teşhis Edilir?
Omurilik yaralanması teşhisi için aşağıdaki yöntemler kullanılabilmektedir:
- Fizik muayene: Omurilik yaralanması şüphesi olan kişilerde, ilk olarak fizik muayene yapılmaktadır. Doktor, hareket, duyu ve refleksleri kontrol etmektedir.
- Görüntüleme testleri: Görüntüleme testleri arasında manyetik rezonans görüntüleme (MRI) ve bilgisayarlı tomografi (BT) taraması yer almaktadır. Bu testler omurgadaki hasarın yeri, boyutu ve ciddiyeti hakkında detaylı bilgi sağlamaktadır.
- Elektromiyografi (EMG): Bu test, kasların elektriksel aktivitesini ölçer ve spinal kord yaralanması sonucu hasar gören sinirlerin nasıl etkilendiğini belirlemeye yardımcı olur.
- Spinal sıvı testi: Bu test, spinal sıvıdan örnek alarak spinal kord yaralanmasına neden olan enfeksiyon veya diğer sorunları belirlemeye yardımcı olmaktadır.
Omurilik Yaralanması Tedavisi Nasıldır?
Omurilik yaralanması tedavisi aşağıdaki yöntemleri içermektedir:
- Cerrahi müdahale: Omurga bölgesindeki yaralanmaların büyük bir kısmı cerrahi müdahale gerektirmektedir.
- İlaç tedavisi: Yaralanmanın şiddetine ve türüne bağlı olarak ağrı kesiciler, kas gevşetici ilaçlar veya kortikosteroidler kullanılabilmektedir.
- Rehabilitasyon: Spinal kord yaralanması tedavisinde en önemli rol rehabilitasyon programlarına düşmektedir. Rehabilitasyon; kasların güçlendirilmesi, esnekliğin artırılması, hareket aralığının iyileştirilmesi, denge ve koordinasyonun geliştirilmesi ve bağımsız hareket edebilme becerisinin yeniden kazanılmasını hedeflemektedir.
Omurilik Yaralanması Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Spinal kord yaralanmaları ciddi sonuçlara yol açabilen durumlardır. Tedavi edilmezse; felç, omurilik zedelenmesi, uzuvlarda hareket kısıtlılığı, kontrol edilemeyen kas spazmları, mesane ve bağırsak işlev bozuklukları, solunum sorunları ve hatta ölüm gibi durumlar ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle, omurilik yaralanması mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmelidir.
Spinal Kord Yaralanmasının Tedavisinde Fizik Tedavinin Önemi Nedir?
Spinal kord yaralanması tedavisinde fizik tedavinin önemi oldukça büyüktür. Fizik tedavi; omuriliğin hasar görmüş bölgesi ve çevresindeki kas ve dokuların güçlendirilmesine, hareket kabiliyetinin artırılmasına ve fonksiyonel bağımsızlığın kazanılmasına yardımcı olmaktadır. Bu amaçla fizik tedavi ve rehabilitasyon uzmanları, hastanın özelliklerine ve yaralanma derecesine göre uygun egzersiz, hareket ve teknikleri belirleyerek hastanın rehabilitasyon sürecine yardımcı olmaktadır. Ayrıca fizik tedavi yöntemleri, hastanın ağrısının azalmasına, kas spazmlarının giderilmesine ve yaralanmaya bağlı diğer sorunların önlenmesine yardımcı olabilmektedir.
Omurilik Yaralanması için Hangi Tedavileri Uyguluyoruz?
Uyguladığımız tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir:
- Fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri
- Spastisite (kas kasılması) için botox uygulamaları
- Ağrı için medikal tedavi ve enjeksiyon yöntemleri