Tetrapleji
Tetrapleji, omurilik yaralanması veya beyin hasarı gibi nedenlerle vücudun dört uzvunun tamamen felç olduğu bir durumdur. Bu durum, kişinin hayatını büyük ölçüde etkiler ve günlük aktivitelerini yerine getirmesinde zorluklara neden olur. Tedavi seçenekleri, tedavinin nedenine ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir.
Tetrapleji Nedir?
Tetrapleji; spinal kord yaralanması, beyin yaralanması veya nörolojik bir hastalık nedeniyle vücudun tamamını veya büyük bir kısmını etkileyen felç durumudur. Vücudun alt kısmı (bacaklar) ve üst kısmı (kol ve gövde) dahil olmak üzere her iki tarafı da etkileyebilmektedir. Bu nedenle, tetraplejisi olan kişiler kol, bacak ve gövde hareketlerinde büyük ölçüde kısıtlanma yaşayabilmektedir.
Tetrapleji Neden Olur?
Tetrapleji, omurilik hasarının boyutuna ve bölgesine bağlı olarak ortaya çıkan bir durumdur. Omurilik hasarı boyun seviyesinde meydana geldiğinde tetrapleji oluşabilmektedir. Boyun seviyesindeki bir omurilik hasarı; vücudun alt kısmında his kaybına, kaslarda zayıflık veya felce neden olabilir. Bu durum kol, bacak, gövde ve boynun tamamında hareket kaybına neden olabilir.
Tetraplejinin Belirtileri Nelerdir?
Tetraplejinin yaygın belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Baş ve boyun kontrolünde kayıp
- Kollarda, ellerde, bacaklarda veya ayaklarda güçsüzlük veya felç
- Solunum problemleri
- İdrar yapma veya dışkı kontrolünde sorunlar
- Konuşma veya yutma zorluğu
- Cinsel fonksiyon bozukluğu
- Kas spazmları
- Duyu kaybı veya uyuşma
Tetrapleji için Kimler Risk Altındadır?
Tetrapleji genellikle omurilik yaralanması, inme veya beyin yaralanması gibi ciddi nörolojik yaralanmalar sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle, bu tür yaralanmaların risk faktörleri aynı zamanda tetrapleji için risk faktörleridir. Örneğin; düşme, araba kazası, yüksekten düşme veya spor yaralanmaları gibi fiziksel travmalar tetraplejinin nedenleri arasındadır. Ayrıca yüksek tansiyon, kalp hastalığı, diyabet, yüksek kolesterol ve obezite gibi sağlık problemleri de inme gibi tetraplejiye yol açabilecek nörolojik hastalıkların risk faktörleridir.
Tetrapleji Nasıl Teşhis Edilir?
Tetraplejinin teşhisi fiziksel muayene, tıbbi öykü, nörolojik testler ve görüntüleme yöntemleri kullanılarak konulabilmektedir. Fiziksel muayene ile hastanın motor fonksiyonları, duyu fonksiyonları ve refleksleri kontrol edilir. Tıbbi öykü ve nörolojik testler de tetrapleji teşhisinde önemli bir rol oynamaktadır.
Görüntüleme yöntemleri de tetraplejinin nedenlerinin belirlenmesinde yardımcı olabilmektedir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI), bilgisayarlı tomografi (BT) taraması ve X-ışınları omurilik yaralanması, beyin tümörleri, beyin kanaması veya diğer nörolojik durumlar gibi tetraplejiye neden olan durumların tanısında kullanılabilmektedir.
Tetrapleji Tedavisi Nasıldır?
Tetrapleji tedavisi, altta yatan nedenin belirlenmesine, semptomların yönetilmesine ve rehabilitasyonunun yapılmasına odaklanmaktadır. Tedavi; hastanın genel sağlık durumuna, semptomlarının şiddetine ve uzunluğuna bağlı olarak farklılık göstermektedir.
Beyin hasarı, tümörler, enfeksiyonlar veya anevrizmalar nedeniyle ortaya çıkan tetrapleji vakalarında, tedaviye öncelikle altta yatan nedenin tedavisi ile başlanmaktadır. Örneğin; beyin hasarı nedeniyle tetraplejisi olan bir kişiye beyin cerrahisi veya ilaç tedavisi önerilebilmektedir.
Fizik tedavi rehabilitasyonun ayrılmaz bir parçasıdır. Kasların güçlendirilmesi, esnekliğin artırılması, denge ve koordinasyonun geliştirilmesi için çeşitli egzersizlerin kullanılmasını içermektedir. Ayrıca yürüme ve dengeyi artırmak için yürüme cihazları ve protezler gibi yardımcı cihazlar da kullanılabilmektedir.
Tetraplejisi olan kişilerde sağlık durumlarına ve semptomlarının şiddetine bağlı olarak; diyet, ilaçlar ve psikolojik destek gibi diğer tedavileri de gerekebilmektedir. Bu tedavilerin hepsi hastaların bağımsızlığını artırmaya, hayat kalitesini iyileştirmeye ve günlük yaşamda daha rahat hareket etmelerine yardımcı olmaktadır.
Tetrapleji Tedavisinde Fizik Tedavinin Önemi Nedir?
Tetraplejinin tedavisinde fizik tedavi çok önemlidir. Fizik tedavi, tetraplejik hastaların günlük aktivitelerini daha bağımsız bir şekilde gerçekleştirebilmeleri için gereken güç, denge, esneklik ve koordinasyonu artırmayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda kas gücünü ve koordinasyonu geliştirmek için egzersizler içermektedir. Ayrıca, egzersizlerin yanı sıra tetraplejik hastaların günlük yaşamlarını kolaylaştıracak cihazlar ve teknolojiler de kullanılabilmektedir.
Hangi Tedavi Yöntemlerini Uyguluyoruz?
Uyguladığımız tedavi yöntemleri aşağıdaki gibidir:
- Fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemleri
- Ağrı için medikal tedavi ve enjeksiyon yöntemleri
- Spastisite (kas kasılması) için botox enjeksiyonları