Zona Ağrısı
Zona ağrısı, herpes zoster virüsünün neden olduğu bir cilt enfeksiyonu sonucu ortaya çıkan ağrılı bir durumdur. Bu virüs genellikle çocukluk döneminde suçiçeği olarak bilinen hastalığın nüksetmesi sonucu meydana gelmektedir. Genellikle belirli bir bölgede ağrılı kabarcıkların oluşmasına neden olan bir döküntü ile karakterizedir.
Zona Nedenleri Nelerdir?
Zona, herpes zoster virüsünün uykuda kalmış bir suçiçeği virüsünün yeniden etkinleşmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Bu virüs vücutta sinir hücrelerine yerleşir ve uyuyan bir halde kalır. Nedenleri aşağıdaki gibidir:
- Varicella-Zoster Virüsünün Aktivasyonu: Zona, daha önce suçiçeği geçirmiş veya aşı olmuş kişilerde görülmektedir. Varicella-zoster virüsü, vücuda girdiğinde suçiçeğine neden olmaktadır. Ancak virüs, sinir hücrelerinde uyur ve yıllar sonra aktivasyon göstererek zona enfeksiyonunu başlatır.
- Bağışıklık Sistemini Zayıflatan Faktörler: Zona riski, bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde daha yüksektir. Yaşlılar, bağışıklık sistemini etkileyen ilaçlar kullananlar veya diğer sağlık sorunlarına sahip kişiler, zona gelişme riski taşırlar.
- Stres ve Travma: Şiddetli stres veya ciddi bir travma, bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açabilmektedir. Bu durum da zona gelişme riskini artırabilmektedir.
- Sinir Sistemini Etkileyen Hastalıklar: Bazı sinir sistemi hastalıkları veya kanserler, sinir hücrelerini etkileyebilmektedir. Bu durum da virüsün aktive olmasına neden olabilmektedir.
- Yaş: Zona, genellikle yaşlı bireylerde daha yaygındır. Çünkü bağışıklık sistemi yaşla birlikte zayıflayabilmektedir.
Zona Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Zona ağrısı belirtileri genellikle birkaç gün veya hafta boyunca aşağıdaki gibi sıralanabilmektedir:
- Ağrı ve Yanma: Genellikle belirli bir cilt bölgesinde şiddetli ağrı ve yanma hissi.
- Kabarcıklar: Ağrının olduğu bölgede kabarcıkların oluşması.
- Kaşıntı: Kabarcıkların kaşıntılı olması.
- Döküntü: Kabarcıkların patlaması sonucu yaraların oluşması.
- Hassasiyet: Enfekte bölgenin dokunmaya karşı hassas olması.
- Genel Halsizlik: Ağrı ve enfeksiyon nedeniyle genel halsizlik ve yorgunluk hissi.
Nasıl Teşhis Edilir?
Genellikle döküntülerin eşlik ettiği tanımlayıcı semptomlarla teşhis edilmektedir. Teşhis için kullanılan yöntemler aşağıdaki gibidir:
- Fizik Muayene: Bir sağlık profesyoneli, döküntülerin tipini ve yerini inceleyerek teşhis koyma sürecine başlamaktadır. Zona döküntüleri genellikle vücudun tek bir tarafında, belirli bir bölgede ortaya çıkmaktadır. Bu döküntüler küçük kabarcıklar, kırmızı lekeler veya kabuklanmış yaralar şeklinde olabilmektedir.
- Hasta Geçmişi: Sağlık profesyoneli, hastanın suçiçeği öyküsünü ve geçmiş enfeksiyonlarını inceleyerek varicella-zoster virüsünün neden olduğu zona şüphesini doğrulayabilmektedir.
- Semptomlar: Zona ağrısının tipik semptomları, döküntülerin yanı sıra şiddetli ağrı, yanma, kaşıntı ve hassasiyet içerebilmektedir. Hasta bu semptomları anlatır ve doktorun teşhis koymasına yardımcı olur.
- Laboratuvar Testleri: Nadiren, döküntülerin veya lezyonların bir örneği laboratuvar incelemesi için alınabilmektedir. Bu örneklerde varicella-zoster virüsünün genetik materyali belirlenebilmektedir. Ancak genellikle semptomlara dayalı tanı yapılmaktadır.
Zona Ağrısı Tedavisi
Zona ağrısı tedavisi semptomları hafifletmeyi ve komplikasyonları önlemeyi hedeflemektedir. Tedavi seçenekleri aşağıdaki gibidir:
- Antiviral İlaçlar: Erken dönemde kullanıldığında antiviral ilaçlar, virüsün yayılmasını ve semptomların şiddetini azaltabilmektedir.
- Ağrı Kesiciler: Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesici ilaçlar kullanılabilmektedir.
- Topikal Kremler: Döküntünün üzerine topikal kremler veya losyonlar uygulanabilmektedir.
- Fizik Tedavi: Fizik tedavi, zona sonrası ağrıyı yönetmeye yardımcı olabilmektedir.
- Enjeksiyon Tedavileri: Enjeksiyon tedavileri, zona ağrılarının hafifletilmesi ve komplikasyonların önlenmesi için kullanılabilmektedir.
Zona Ağrısında Fizik Tedavinin Önemi
Fizik tedavi, zona sonrası ağrının yönetiminde önemli bir rol oynamaktadır. Fizik tedavinin sağladığı faydalar aşağıdaki gibidir:
- Ağrı Yönetimi: Fizik tedavi, ağrıyı azaltmaya ve kontrol altına almaya yardımcı olabilmektedir.
- Kas Güçlendirmesi: Fizik tedavi, zona sonrası zayıflayan kasların güçlendirilmesine yardımcı olabilmektedir.
- Esneklik Artırma: Esneklik egzersizleri, enfekte bölgenin hareketini iyileştirebilmektedir.
- Durum İyileştirmesi: Fizik tedavi, zona sonrası döküntünün iyileşmesini hızlandırabilmektedir.
Zona Ağrısı için Uyguladığımız Tedavi Yöntemleri
Kliniğimizde zona ağrısı tedavisi için uyguladığımız yöntemler aşağıdaki gibidir:
- Medikal tedavi
- Ağrıya yönelik ultrason eşliğinde enjeksiyon yöntemleri (sinir blokları vs)